حرفه حسابداری در ایران : اولین موسسه ایران در اوایل دهه 1340 و بیش از 40 موسسه حسابرسی معتبر تشکیل شد که در سطح موسسات حسابرسی بین المللی بودند . ماده 62 قانونتجارت : مجمععمومیسالیانه 1 یا چند نقش از غیرشرکا انتخاب می کنند که مسئولیت دارند موضوع عمومی شرکت و همچنین صورت های حسابرسی را که مدیران تقدیم می کنند گزارشی به مجمع عمومی بدهند . ماده 165 قانون تجارت : در شرکت های مختلف سهامی هیئت نظارتی مرکب از 3 نفر از اعضای هیئت نظارت دفاتر و صندوق و کلیه اسناد شرکت را تهیه و همه گزارشیبهمجمععمومیبدهند . وهرگاهدرتنظیمصورتدارایی خطایی مشاهده کردند در گزارش خود ثبت کنند و اگر مخالفتی با پیشنهاد مدیر شرکت در تقسیم منابع داشته باشند دلایل خود را بیان کنند . ماده 149 لایحه قانون اصلاحات قانون تجارت : بازرسان می توانند در هر وقتی اسناد ومدارک شرکت را بازرسی و از کارشناسان استفاده کنند به این شرح که قبلا آنها را به شرکت معرفی کرده باشند . ماده 150 ) بازرسان وظیفه دارند گزارشی را در مورد شرکت مجمع عمومی عادی بدهند این گزارش باید حداقل 10 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی عادی جهت مراجعه صاحبان سهام در شرکت آماده باشد . - در صورتیکه تعداد بازرسان زیاد باشد باید هر کدام گزارش واحدی ارائه کنند و اختلاف نظر خود را با ذکر دلیل در گزارش قید کنند ماده 151 ) هرگاه بازرسان تخلفی از طرف مدیران شرکت دیدند به مجمع عمومی و مرجع قضایی صلاحیت دار گزارش دهند . ماده 152 ) در صورتی که مجمع عمومی گزارشی از طرف بازرسان در مورد دارایی ، ترازنامه ، حساب سود و زیان دریافت نکردند نباید تصویب شود در غیر این صورت فاقد اعتبار است . ماده 153 ) در صورت انتخاب نکردن بازرس رئیس دادگاه شهرستان بازرسان را انتخاب و وظایف مربوطه را به آنها محول می کند و تصمیم رئیس دادگاه شهرستان در این مورد غیرقابل شکایت است . ماده 154 ) بازرسان در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلفات آنان مسئول جبران خسارت وارده هستند . ماده 155 ) تعیین حق الزحمه بازرس با مجامع عمومی عادی است . ماده 156 ) بازرس نمی تواند در کل معاملات شرکت مستقیم یا غیر مستقیم شرکت کند . - تصویبقانونمالیاتبردرآمددر مجلس شورای ملی سابق در سال 1335 نخستین مرحله رسمیت حرفه حسابداری و حسابرسی در ایران شناخته شد. ماده33 ) درموقعی که انجمن محاسبین و کارشناسان قسم خورده تشکیل شود و وزارت دارایی نتیجه رسیدگی محاسبین قسم خورده را در مورد حساب شرکت یاهربازرگانبایدبپذیرد. دددر مرداد 1340 وزارت دارایی به منظور تشکیل مرجع رسمی در رسیدگی به حسابها و اظهار نظر در اختلافات محاسباتی صادر کرده این انجمن ها انجمنی مستقل و دارای شخصیت حقوقی تعریف شده است. این انجمن شامل دادستان دیوان محاسسبات نمایندگان دادستان تهران ، اتاق بازرگانی ، بانک مرکزی ایران وسهحسابدارمتخصصبه مدت 9 ماه تقاضای داوطلبان را رسیدگی اعضای انجمن توسط حکم وزیر دارایی وقت به عنوان حسابداران قسم خورده شناخته شده اند. حسابداری رسمی: در قانون مالیات های مالیاتهای مستقیم مصوب 28 اسفند 1345 مقرر شد به منظور استفاده از نتایج حسابرسی ، حسابداران متخصص در امور رسیدگی به دفاتر برای تشخیص درآمد مشمول مالیات مودیان عده ای بهعنوانحسابداررسمیکهموردقبول وزرای دارایی باشند تعیین شوند . ماده 275 ) به منظور استفاده از نتایج حسابرسی ، حسابداران متخصص در امور رسیدگی برای تشخیص درآمد مشمول مالیات مودیان تعیین می شوند . ماده 276 ) انتخاب حسابداران رسمی به عهده شورایی خواهد بود مرکب از وزیر دارایی رئیس کل بانک مرکزی ، رئیس دیوان محاسبات ، رئیس اتاق صنایع و معادن ، رئیس اتاق بازرگانی و سه نفر از حسابداران متخصص با سابقه به تشخیص و انتخاب وزیر دارایی ، ریاست شورا با وزیر دارایی خواهد بود . ماده 277 ) شورای مذکور در ماده فوق در بهمن هر سال تشکیل و از بین داوطلبان برای احراز سمت حسابداری رسمی شخص می دهد انتخاب می نماید و فهرست منتخبین از طرف وزارت دارایی منتشر خواهد شد . تبصره 1 ) اولین جلسه شورای منتخبین ظرف 3 ماه از تاریخ اجرای این قانون تشکیل می شود و نسبت به تصویب آیین نامه موضوع تبصره 2 این ماده و انتخاب حسابداران رسمی اقدام خواهد شد .
تهیه کننده : مصیب محمدزاده