تمامی شرکتها برای دسیابی به اهداف مورد نظر خود نیازمند اطلاعاتی در زمینه های مختلف می باشند که بر فعالیت واحد تجاری تاثیر می گذارند مانند اطلاعات مربوط به تولید ، بازاریابی و مالی و غیره
یکی از عمده موارد مورد استفاده مدیران اطلاعات مالی واحد تجاری می باشد که توسط سیستم حسابداری که بخشی از سیستم اطلاعاتی مدیریت محسوب می شود تهیه می گردد
اصولا مدیران برای مقاصد برنامه ریزی و کنترل عملیات سازمانی نیازمند اطلاعات حسابداری می باشند
حسابداری یک سیستم اطلاعاتی می باشد که به شناسایی ، اندازه گیری ، ثبت ، طبقه بندی ، تلخیص آثار مالی معاملات و رویدادها و گزارش آن به اشخاص دینفع و ذی علاقه می باشد
استفاده کنندگان از اطلاعات تهیه شده توسط حسابداری به دو گروه کلی تقسیم می شود
1- استفاده کنندگان درون سازمانی که عمدتا مدیران سطوح مختلف شرکت بوده و از این اطلاعات برای اداره اثر بخش و کارای واحد تجاری استفاده می کنند
2- استفاده کنندگان برون سازمانی که جهت اتخاذ تصمیمات مختلف در مورد واحد تجاری از این اطلاعات بهره می برند
با توجه به تقسیم بندی فوق می توان سیستم حسابداری را هم به دوبخش مجزا تفکیک نمود
1- حسابداری مدیریت که جهت تامین نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان درون سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد و اطلاعاتی را فراهم می کند که برای برنامه ریزی ، تصمیم گیری و ارزیابی عملکرد واحدهای تجاری مفید می باشد
2- حسابداری مالی که اطلاعات مالی مورد نیاز استفاده کنندگان برون سازمانی را تهیه می کند
اطلاعات حاصل از حسابداری مالی در قالب صورتهای مالی اساسی تهیه می گردد که باید مربوط ، قابل اتکا ، قابل فهم و قابل مقایسه باشند همچنین این گزارشات باید تحت رویه ها و اصول و ضوابط خاصی تهیه گردد
به مجموعه ضوابط ، روشها ، اصول و قواعد حسابداری که رعایت آنها در تهیه و ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان برون سازمانی الزامی است اصطلاحا اصول پذیرفته شده ، اصول متداول یا استانداردهای حسابداری گفته می شود
حسابداری مالی اطلاعات را به صورت خلاصه تهیه می کند همچنین اندازه گیری در سیستم حسابداری مالی مبتنی بر بهای تمام شده تاریخی می باشد یعنی این سیستتم گذشته نگر می باشد
حسابداری مدیریت عمدتا برای کمک به مدیریت برای حصول اطمینان از بهره برداری مناسب از منابع و در جهت پاسخگویی مناسب در قبال این بهره برداری مورد استفاده قرار می گیرد از آنجایی که اطلاعات حسابداری مدیریت برای دستیابی به اهداف مدیریت مورد استفاده قرار می گیرد ، این سیستم اصول و قواعد خاصی نداشته و بر اساس نیازهای مدیران و با توجه به شرایط واحدهای تجاری به گزارشگری می پردازد
از آنجایی که مدیران با تصمیم گیری سرو کار دارند و تصمیم گیری هم عمدتا نیازمند اطلاعات آتی می باشد لذا سیستم حسابداری مدیریت آینده نگر می باشد
حسابداری صنعتی - بخش اول مفاهیم
تفاوت های حسابداری مدیریت با حسابداری مالی
1- استفاده گنندگان : استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری مدیریت درون سازمانی هستند اما استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری مالی برون سازمانی ها هستند
2- الزامات قانونی و مقرراتی برای گزارشگری : در حسابداری مدیریت هیچ الزامی وجود ندارد اما در حسابداری مالی گزارشات باید بر اساس قوانین و مقررات تنظیم گردد
3- اصول پذیرفته شده حسابداری : در حسابداری مدیریت اصول و الزام لازم الاجرایی وجود ندارد اما در حسابداری مالی اصول و استانداردهای حسابداری که توسط مجامع حرفه ای تهیه و تدوین می گردد باید رعایت گردد
4- نوع و ماهیت اطلاعات : در حسابداری مدیریت اطلاعات برآوردی و اساسا مرتبط با آینده می باشد ولی در حسابداری مالی اطلاعات قابل تایید و نوعا مبتنی بر رویدادهای گذشته می باشد
5- تاکید اطلاعات : در حسابداری مدیریت تاکید بر روی انواع محصولات ، مناطق جغرافیایی ، قسمتهای مختلف سازمان و نظایر ان می باشد امادر حسابداری مالی تاکید بر کل سازمان می باشد
6- کم و کیف اطلاعات : در حسابداری مدیریت اطلاعات عموما تفضیلی می باشد اما در حسابداری مالی اطلاعات غالبا به شکلل فشرده و خلاصه تهیه می گردد
7- فراهم کنندگان اطلاعات : گزارشات در حسابداری مدیریت توسط حسابداران صنعتی و مدیریت ، مهندسین و سایر متخصصین تهیه می گردد اما در حسابداری مالی توسط حسابداران مالی و حسابرسان مستقل تهیه می شود
8- شکل ارائه اطلاعات : در حسابداری مدیریت گزارشات شکل خاصی ندارد و هر طور که سودمند تشخیص داده شود و بدون هر گونه محدودیتی تهیه می گردد اما در حسابداری مالی در چارچوب محدودیتهای تعیین شده و شکل استاندارد تهیه می گردد
9- دوره ارائه اطلاعات : گزارشات در حسابداری مدیریت غالبا در دوره های کوتاه مدت مثلا ماهانه ، هفتگی ، روزانه و حتی گاه کوتاهتر تهیه می گردد اما در حسابداری مالی دوره های گزارشگری عموما سالانه و گاه شش ماه تهیه می گردد
برگرفته از نشریه 158سازمان حسابرسی ص 11
