موجودی های مواد وکالا
موجودیهای مواد و کالا به دلایل مختلف همواره پیش از سایر اقلام دارایها مورد توجه حسابرسان قرار گرفته است . که برخی از دلایل این اهمیت عبارتند از :
1)موجودیهای مواد و کالا معمولا منبع عمده ای از داریهای جاری واحد تجاری را به خود اختصاص میدهند و نسبت به اشتباهات عمده بیش از سایر دارایها تحت تاثیر قرار میگیرند.
2)روشهای گوناگونی جهت ارزش یابی موجودیهای مواد توسط حرفه ای حسابداری مورد پزیرش قرار گرفته و به همین جهت برای ارزش یابی موجودیها ی مواد و کالا میتوان از روشهای مختلفی استفلده کرد.
3)ارزش یابی موجودیهای مواد و کالا مستقیما بر بهای تمام شده کالای فروش رفته اثر می گذارد و همجنین سود خالص دوره را تحت تاثیر قرار میدهد
4)تعیین وتشخیص کیفیت ، وضعیت و ارزش موجودیهای مواد و کالا به مراتب دشوارتر و پیجیده تر از اکثر اقلام صورتنهای مالی است .به عنوان مثال تعیین ارزش جواهرات یا لوازم الکترونیکی نیازمند بررسی و کار کارشناسی است . در این فصل اصطلاحات موجودیهای مواد و کالا شامل موارد زیر است :
الف)کالای اماده برای فروش اعم از موجودی کالای شرکت بازرگانی و کالا ی ساخته شده ی یک شرکت تولیدی.
ب)کالای در جریان ساخت
ج)کالاهای که به طور مستقیم و غیر مستقیم در تولید کالا مورد استفاده قرار میگیرند اعم از مواد اولیه ، قطعات یدکی و لوازم مصرفی.
حسابرسان در مورد اثبات موجودیهای های مواد و کالاو بهای تمام شده کالای فروش رفته باید برخوردی اگانه داشته باشند. در موارد زیادی ، تحریف مواد و کالا بیشتر از فرار مالیات ، پوشش کسریهای ناشی از تخلفات مختلف و گمراه کردن صاحبان سرمایه نسبت به سود و وضعیت مالی شرکت صورت میگیرد.
هدف های حسابرسان از رسیدگی به موجودی های مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته :
1)کفا یت سیستم داخلی کنترل موجودیهای مواد کالا
2)وجود و مالکیت موجودیهای ثبت شده در دفاتر ثبت گردد
3)ثبت دفاتر بودن موجودیهای مواد و کالا(کامل بودن)
4)صحت محاسبات ریاضی مدارک موجودیهای مواد کالا
5)برابری تقریبی ارزشیابی موجودیهای مواد و کالا با نتایج حاصل از قاعده بهای تمام شده با بازار
6)کفایت افشا و چگونگی ارائه ای موجودی های مواد و کالا
حسابرسان همراه با حسابرسی موجودیهای مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته شواهد مربوط به خرید ، فروش ، برگشت از خرید و تخفیفات را نیز به دست می اورند.
کنترلهای داخلی مناسب برای موجودیهای مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته :
وجود کنترلهای داخلی مناسب ، اطلاعات درستی را جهت ارائه ای بهای تمام شده برای موجودی ها و بهای تمام شده کالای فروخته شده تحت مقادیر فزیکی انها برای گزارشهای مالی فراهم می سازد . روشهای کنترل داخلی موجودیهای مواد و کالا و بهای تمام شده کالای فروش رفته تقریبا بر تمام وظایف مربوط به تولید و فروش محصولات شرکت اثر می گذارد . خرید ، دریافت کالا ، انبار کردن مواد و کالا صدور کالا از انبار ساخت و ارسال کالا وظایفی عینی هستند که بطور مستقیم بر موجودی های مواد و کالا اثر می گذارند :سیستم حسابداری صنعتی و مدارک ثبت دائمی موجودی ها ، وظایف دفتر داری موجودی ها مواد و کالا را تشکیل می دهند . اسناد و مدارک مرتبط با معاملات خرید عبارتست از :1)درخواست خرید 2)دستور خرید 3)گزارش دریافت 4)فاکتور فروشنده 5)سند پرداخت 6)خلاصه سند روزانه
سیستم حسابداری صنعتی:حسابداری صنعتی جز جدایی ناپذیر از سیستم کنترل داخلی موجودیهای مواد و کالا بوده و به حسابرسان در اجرای روشهای تحلیلی کمک کند.
سیستم ثبت دایمی موجودیها:مدارک ثبت دایمی موجودی ها ، مهمترین عنصر سیستم کنترل داخلی است و به شرکت این امکان را میدهد که با صرفه ترین مقدار هر سفارش را تعیین کند و از سرقت و ضایع شدن موجودی ها پیشکیری کند . برای اثبات مدارک ثبت دائمی موجودی ها این مدارک دایمی باید با :
1)گزارشهای دریافت 2)فاکتور خرید 3)مدارک تولید مقیسه و شمارش عینی تطبیق داده شوند.
وظایف عینی که به طور مستقیم بر موجودی های مواد و کالا اثر دارند عبارتند از :
خرید، دریافت کالا ، انبار کردن مواد و کالای صدور کالا از انبار ، ساخت و ارسال کالا
1)ادار های خرید: سفارش خرید دارای سفارش خرید دارای شماره سریال در این اداره تهیه می شود یک نخسه از این سفارش به اداره ای دریافت ارسال شده (در ان تعداد یا مقدار کالای مورد سفارش قید نمی شود هدف از این کار ان است که کالای رسیده در اداره ای دریافت مستقما مورد سفارش قرار گیرد )و یک نتیجه ای دیگر هم به دایر های حساب های پرداختنی ارسال گردد
2)اداره ای دریافت:تعیین تعداد یا مقدار کالای رسیده ، تهیه ی گزارش دریافت، کشف کالای خسارت دیده و معیوب و ارسال فوری موجودی کالا به انبار از وظایف ادار ه ای دریافت است. بدون استثنا کلیه ای کالا های دریافتی شرکت(حتی برگشت از فروش)باید توسط اداه ای دریافت کالا که مستقل از اداره ای خرید ، انبار و ارسال است دریافت شود .
3)ادار ه ای انبار: کالا در همان وقت که به انبار تحویل داده میشود بلافاصله شمارش و بازرسی می گردد و رسید انبار صادر می گردد . با ارسال نخسه ای از رسید انبار به ادار ه ای حسابداری ، مدرکی جهت تایید یا کذب کار اداره دریافت فراهم می شود
4)ادره صدور کالا: برای خروج مواد از انبار حواله ای انبار تهیه می شود یک نخسه از این حواله در دایر ه ی درخواست کننده بایگانی می گردد ، نخسه ی دوم به انبار تحویل داده شده و نخسه سوم هم به اداره حسابداری ارسال می شود
5)اداه ای تولید:از زمانی که مواد اولیه به قسمت تولید تحویل می گردد تا زمانی که کالا تکمیل شده به انبار کالای ساخته شده ارسال می گردد ، سر پرست معینی باید جریان امور هر قسمت از تولید را تحت کنترل قرار دهد و جوابگوی موقعیت و وضعیت ان ها باشد.
6)اداره ای ارسال کالا
کتاب: مدرسان شریف(حسابرسی)
مولف:علی رضا خانی
فصل نهم
